De VREG stelt hogere nettarieven voor en start openbare raadpleging

De VREG, de energieregulator houdt een openbare raadpleging over de tariefmethodologie voor de periode 2025-2028. Die methodologie legt het kader vast voor het bepalen van de inkomsten van de Vlaamse distributienetbeheerders in de komende 4 jaren. Met het oog op de energietransitie moeten de netbeheerders de komende jaren miljarden investeren in het elektriciteitsnet. Dat vertaalt zich in hogere nettarieven voor elektriciteit. We verwachten in 2025 een gemiddelde stijging van € 82 (23%) voor een gezin tegenover 2024. Voor bedrijven aangesloten op het middenspanningsnet is de ingeschatte toename groter (41%). Lees het volledige bericht. 

In het document staan ook de regels waaraan de netbeheerders zich moeten houden om te komen tot de jaarlijkse nettarieven voor elektriciteit en aardgas.

PERSBERICHT VAN 28 MAART 2024

Openbare raadpleging VREG tariefmethodologie 2025-2028 

De VREG start vandaag een openbare raadpleging over de tariefmethodologie voor de periode 2025-2028. Die methodologie legt het kader vast voor het bepalen van de inkomsten van de Vlaamse distributienetbeheerders in de komende 4 jaren. De voorstellen hebben een belangrijke impact op de energiefactuur van Vlaamse gezinnen en bedrijven. Met het oog op de energietransitie moeten de netbeheerders de komende jaren miljarden investeren in het elektriciteitsnet. Dat vertaalt zich in hogere nettarieven voor elektriciteit. We verwachten in 2025 een gemiddelde stijging van € 82 (23%) voor een gezin tegenover 2024. Voor bedrijven aangesloten op het middenspanningsnet is de ingeschatte toename groter (41%). De nettarieven voor aardgas zijn licht dalend. Een gezin betaalt volgens de huidige voorstellen in 2025 gemiddeld € 21 (9%) minder dan vandaag. Het aardgasdistributienet zal door de energietransitie op termijn steeds minder gebruikt worden. Om te bepalen hoe we daar in de tariefmethodologie mee omgaan, is een Vlaamse toekomstvisie nodig.  

Waarover gaat de openbare raadpleging? 

Wij houden een openbare raadpleging over de tariefmethodologie voor de periode 2025-2028. Die methodologie legt het kader vast voor het bepalen van de inkomsten van de Vlaamse distributienetbeheerders in de komende 4 jaren. In het document staan ook de regels waaraan de netbeheerders zich moeten houden om te komen tot de jaarlijkse nettarieven voor elektriciteit en aardgas. 

Wat zijn nettarieven? Dat zijn de tarieven die u betaalt om elektriciteit of aardgas tot bij u thuis of uw onderneming te brengen. Ze dekken de kosten die Fluvius maakt voor de aanleg en het onderhoud van de distributienetten. Ze dekken ook de transmissiekosten die Fluvius aan Elia betaalt. De nettarieven zijn een deel van de factuur die u van uw energieleverancier krijgt, naast de energiekost en een aantal heffingen. De nettarieven maken voor een doorsnee gezin momenteel ruim 30% uit van de totale elektriciteitsfactuur; voor aardgas gaat het om 20%.  

Hoe komen de nettarieven tot stand? Bekijk het in deze video. De VREG legt jaarlijks het toegelaten inkomen van de distributienetbeheerders voor het komende jaar vast. Het toegelaten inkomen is het totaalbedrag dat de netbeheerders mogen ontvangen uit de nettarieven. Daarna moeten de netbeheerders tariefvoorstellen opmaken. Die voorstellen dienen ze in bij de VREG voor goedkeuring. Pas na die goedkeuring zijn de nettarieven gekend. 

Met onze voorstellen voor de tariefmethodologie 2025-2028 willen we ervoor zorgen dat de distributienetbeheerders voldoende middelen hebben om hun taken uit te voeren, in het bijzonder met het oog op hun cruciale rol in de energietransitie. De omslag naar een koolstofarm energiesysteem betekent dat we steeds minder aardgas zullen gebruiken en steeds meer elektriciteit. Dat vraagt de komende jaren om miljardeninvesteringen in het elektriciteitsnet. Tegelijk waken we erover dat gezinnen en bedrijven niet meer betalen dan nodig.  

Vanaf vandaag leggen we onze voorstellen voor aan alle belanghebbenden. Daarin streven we naar een juist evenwicht tussen die twee belangen. Aan de voorstellen ging een uitgebreid traject vooraf met verschillende studies en regelmatig overleg met Fluvius. 

Pieterjan Renier, algemeen directeur van de VREG: “Fluvius staat voor grote investeringen in het elektriciteitsnet om de energietransitie mogelijk te maken. De VREG wil daaraan bijdragen met zijn vernieuwde tariefregulering. Fluvius moet de nodige financiële ruimte hebben om die investeringen tijdig te doen. Dat zal de komende jaren leiden tot hogere nettarieven. We zijn ons ervan bewust dat energie een belangrijke uitgavenpost is voor gezinnen en bedrijven dus waken we erover om die stijging tot een minimum te beperken.”    

Voorstellen tariefmethodologie 2025-2028 in een notendop 

Onze voorstellen bouwen verder op beproefde principes uit de vorige tariefmethodologieën, waar nodig verfijnd en aangevuld met het oog op de uitdagingen van de komende jaren:  

  • We voorzien een billijke vergoeding voor de netbeheerders. Die stelt hen in staat om het nodige kapitaal aan te trekken voor het uitvoeren van hun wettelijke taken. We maken de kapitaalkostenvergoeding jaarlijks aanpasbaar om de evoluties op de financiële markten beter te volgen. Met de huidige voorstellen komt dat overeen met een verwachte gemiddelde kapitaalkostenvergoeding van 5,4% over de periode 2025-2028. In de huidige periode 2021-2024 ligt de kapitaalkostenvergoeding vast op 3,5%.  
  • Met onze inkomstenregulering plafonneren we de inkomsten van elke netbeheerder in functie van de gemiddelde kostenevolutie van de netbeheerders in de voorbije jaren. Aangevuld met een bijkomende prikkel tot productiviteitsverbetering zetten we de netbeheerders zo aan om hun taken efficiënt uit te voeren
  • De netbeheerders staan in de komende jaren voor miljardeninvesteringen in het elektriciteitsnet. Een aanvullend voorschotmechanisme draagt bij aan het opvangen van de bijhorende grotere financieringsbehoeften.  
  • We introduceren een nieuw systeem van financiële stimulansen om de kwaliteit van dienstverlening van de netbeheerders op peil te houden en te verbeteren. De stimulansen gaan zowel over hun rol op vlak van netbeheer (onderbrekingen, aansluitingen) als databeheer (energieportaal MijnFluvius, geblokkeerde toegangspunten) en moedigen hen ook aan tot innovatie. 
  • Bij de oprichting van het bedrijf Wyre in juli 2023 bracht Fluvius een aantal activiteiten in die tot dan behoorden tot hun gereguleerde activiteiten op vlak van elektriciteitsdistributie. Die activiteiten werden dus gefinancierd via de nettarieven. We zorgen ervoor dat een aannemelijke meerwaarde op die transactie terugvloeit naar de netgebruikers.   
  • We zetten de in 2023 ingevoerde nieuwe nettarieven voor elektriciteit (incl. capaciteitstarief) verder. We voorzien enkele aanpassingen met het oog op recente ontwikkelingen op vlak van flexibiliteit en opslagsystemen. We volgen de impact en effectiviteit van het capaciteitstarief verder op in een evaluatietraject. 

Wat is de verwachte impact voor een doorsnee gezin? 

Een gezin met een elektriciteitsverbruik van 3.500 kWh per jaar en een gemiddelde maandpiek van 4,26 kW betaalt volgens de huidige voorstellen naar verwachting gemiddeld € 445 (incl. btw) nettarieven in 2025. Dat is € 82 of 23% meer dan in 2024. De nettarieven komen zo terug op een niveau gelijkaardig aan dat van 2018 en 2019. Een gezin met een aardgasverbruik van 17.000 kWh per jaar betaalt in 2025 gemiddeld € 224. Dat is € 21 of 9% minder dan vandaag. 

VREG gezinnen

 

De stijging van de nettarieven voor elektriciteit heeft voornamelijk te maken met de grote investeringen in het elektriciteitsnet. Ook de hogere rentes op de financiële markten spelen een belangrijke rol. De helft van de ingeschatte toename (€ 39) is het gevolg van de forse stijging van de transmissienettarieven van Elia in 2025.1 Ook transmissienetbeheerder Elia staat immers voor grote investeringen. Die kosten rekenen de distributienetbeheerders via de nettarieven door aan alle afnemers op hun net. Lagere netkosten verklaren de licht dalende trend in de nettarieven voor aardgas

Voor kmo’s aangesloten op het laagspannings- en lagedruknet evolueren de nettarieven gelijkaardig aan die van gezinnen. 

Inschatting nettarieven voor grote bedrijven 

Ook voor bedrijven op het middenspanningsnet stijgen de nettarieven voor elektriciteit in 2025. Een bedrijf met een elektriciteitsverbruik van 160 MWh per jaar, een toegangsvermogen van 95 kVA en maandpieken van gemiddeld 70 kW betaalt in 2025 naar verwachting gemiddeld € 2.603 of 41% meer dan in 2024. Die toename is groter dan bij gezinnen en is voor 78% (€ 2.031) toe te schrijven aan de stijging van de transmissienettarieven.  

VREG grote bedrijven

 

Net als bij gezinnen zijn de nettarieven voor aardgas voor bedrijven op het middendruknet naar verwachting licht dalend. Een kmo met een aardgasverbruik van 116.280 kWh per jaar betaalt in 2025 gemiddeld € 111 of 10% minder dan vandaag. 

Kloof tussen elektriciteits- en aardgasfactuur: verkeerd signaal voor de energietransitie 

Hogere lasten maken elektriciteit vandaag duurder dan aardgas. Onze voorstellen voor de tariefmethodologie 2025-2028 vergroten die kloof. Dat geeft afnemers een verkeerd signaal in de evolutie naar een koolstofarm energiesysteem. Maar de VREG moet de tariefmethodologie en nettarieven vastleggen in lijn met de regelgeving. Die bepaalt onder meer dat de nettarieven ‘kostenreflectief’ moeten zijn: ze moeten de kosten die de distributienetbeheerders maken weerspiegelen voor elektriciteit en aardgas afzonderlijk.  

De energietransitie noodzaakt grote investeringen in het elektriciteitsnet. Die kosten vertalen zich in hogere nettarieven voor elektriciteit. Dat moet zich later wel terugbetalen. Door de energietransitie schakelen we over op goedkopere hernieuwbare energie. Dat leidt op termijn tot een lagere energiekost in ieders elektriciteitsfactuur. Door tijdig te investeren vermijden de netbeheerders ook situaties zoals in Nederland. Daar kunnen sommige bedrijven niet meer aansluiten of uitbreiden omdat het net overbelast is. 

De kosten voor het aardgasnet zijn op dit moment minder groot. Maar ook daar zorgt de energietransitie voor grote uitdagingen. Door de uitfasering van aardgas zal het aardgasdistributienet op termijn grotendeels onbruikbaar worden. De snelheid en aanpak van die uitfasering zijn vandaag nog onduidelijk in Vlaanderen. Om te bepalen hoe we in de toekomst met de kosten van dat net omgaan, is een allesomvattende Vlaamse visie nodig over de omslag van aardgas naar koolstofarme alternatieven. Wij deden daarvoor eerder een oproep aan de volgende Vlaamse regering in ons Memorandum2.  

Om de kloof tussen de elektriciteits- en aardgasfactuur te verkleinen pleit de VREG al langer voor een andere financiering van de openbaredienstverplichtingen. Dat zijn een reeks verplichtingen die de overheid oplegt aan leveranciers en netbeheerders. De kosten worden vooral doorgerekend in de elektriciteitsfactuur. Door die kosten volledig uit de elektriciteitsfactuur te halen wordt het aantrekkelijker voor afnemers om de overstap te maken van aardgas naar elektriciteit. Ook die aanbeveling namen wij op in ons Memorandum.  

Maarten De Cuyper, voorzitter van de raad van bestuur van de VREG: “De groeiende kloof tussen de tarieven voor elektriciteit en aardgas is helaas nefast voor de energietransitie. Nochtans leidt een doorgedreven elektrificatie van onze samenleving op termijn tot meer energieonafhankelijkheid en bijgevolg een lagere energiefactuur voor alle Vlaamse gezinnen en bedrijven. Het beleid heeft nog belangrijke sleutels in handen om die omschakeling te versnellen en de VREG wil daar graag samen werk van maken.”    

Hoe gaan we verder? 

De openbare raadpleging loopt tot en met 12 mei. De documenten van de openbare raadpleging vindt u op onze website. Na verwerking van alle reacties nemen wij een finale beslissing over de tariefmethodologie 2025-2028. Einde dit jaar leggen we de nettarieven voor 2025 vast volgens de regels in de nieuwe methodologie.